اقتصاد دانش بنیان

دومین نشست شبکه سازی و نوآوری که در پنجمین نمایشگاه اینوتکس برگزار می‌شود، با حضور رییس اینوتکس 2016 و میهمانان داخلی و خارجی افتتاح شد.

به گزارش مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، حمیدرضا امیری نیا رییس نمایشگاه اینوتکس 2016 در مراسم افتتاحیه این دومین نشست شبکه سازی و نوآوری گفت: بزرگ‌ترین سرمایه ایران امروز جدا از نفت و گاز، نیروی انسانی علاقه‌مند به نوآوری است. درتوسعه علم و فناوری نیز امروزه نیروی انسانی نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند.

وی بیان کرد: ما در یک موقعیت تاریخی قرار داریم و این نیروی انسانی آمادگی نقش آفرینی بیشتری دارد. حوزه علم و فناوری و خلق اهداف فناورانه که بتواند به مردم دنیا خدمت رسانی کند.

امیری نیا ادامه داد: نکته مهم در دستیابی به این امر اراده و انگیزه است. دومین نشست شبکه سازی و نوآوری نیز در تلاش است تا این مسیر سهل‌تر باشد. امیدواریم در این نشست اساتید ایرانی و خارجی که به اتفاق پنل ها را برگزار می‌کنند تبادل نظر خوبی را داشته باشند.

سید علی اکرمی فر رییس مرکز همکاری‌های فناوری و نوآوری در این افتتاحیه گفت: امیدواریم این برنامه فرصتی برای رشد علم و فناوری باشد و کمکی به شتاب نوآوری در ایران داشته باشد. در دنیای پر تحول امروز نوآوری شرط بقا است. هر شرکتی که بخواهد برای اقتصاد جهانی سهم شایسته‌ای را کسب کند باید به نوآوری توجه کند.

وی بیان کرد: در گذشته نهادهای اقتصادی با رونق بهره بری جایگاه ویژه‌ای برای خود کسب می‌کردند. اما سال‌هاست که نوآوری به عنوان رکن مهم مطرح شده است. امروزه نه تنها نوآوری شرط ثابت پذیری است، بلکه مجموعه‌هایی که سهم اقتصادی دارند مهم‌ترین دلیل رشد آنها نوآوری است.

اکرمی ادامه داد: همزمان با شرکت‌ها ما مجموعه‌هایی را می‌بینیم که سال‌ها شرکت‌هایی مطرح بودند اما امروز تنزل رتبه پیدا کرده‌اند. مجموعه‌هایی که جایگاه خود را حفظ کرده‌اند با انواع مدل‌های نوآوری توانسته‌اند این جایگاه را حفظ کنند.

وی خاطر نشان کرد: نکته‌ای که در کشور ما قابل توجه است جریان نوآوری است. نوآوری باید به نوعی از کارهای مقطعی به یک جریان در همه عرصه‌ها راه پیدا کند. امروز بحث اقتصاد مقاومتی مطرح است و یکی از 5 رکن برنامه اقتصاد دانش بنیان محسوب می‌شود.

رییس مرکز همکاری‌های نوآوری و فناوری گفت: این یک رسالت بزرگ است که ما در زمینه نوآوری و توسعه نوآوری باید بر عهده بگیریم و به نتیجه برسانیم تا در اقتصاد مقاومتی وظیفه خود را ایفا کرده باشیم.

وی نکته مهم برای این منظور را نظام و چرخه نوآوری دانست و گفت: باید حلقه‌ها را در تمامی ارکان به خوبی شناخت. چرا که اگر ما بتوانیم نظام نوآوری را شتاب دهیم جریان نوآوری راه می افتد.

اکرمی فر ادامه داد: از طرفی وظیفه تمامی ارکان دولتی این است برای توسعه نوآوری تلاش خود را انجام دهیم. امیدواریم بتوانیم زمینه سازی نوآوری را در کشور فراهم کنیم.

 همچنین وحید احمدی معاون پژوهشی و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری در مراسم افتتاحیه دومین نشست شبکه سازی و نوآوری گفت: امیدوارم بتوانیم با این فضایی که فراهم شده است بعد از مذاکرات و برجام، دراین فضای بین‌المللی بتوانیم در عرصه‌های مختلف حضور داشته باشیم. این جلسه هم یکی از نمودها است.

وی بیان کرد: من تمایل دارم تاکید کنم اقتصاد مقاومتی با اقتصاد ریاضتی اشتباه نشود. این دو متفاوت هستند. مبنا اقتصاد مقاومتی اقتصاد دانش بنیان و اقتصادی است که کشور قرار است در آن جهت حرکت کند.

احمدی از برنامه‌های اصلی اقتصادی کشور را ایجاد یک فضای باز عنوان کرد و گفت: خوشبختانه این فضا فراهم شده است و حضور در عرصه‌های بین‌المللی به خصوص عرصه علم و فناوری به نتیجه رسیده است. قطعاً در عرصه‌های دیر نیز حضور داریم اما در عرصه علم و فناوری و این نشست شبکه سازی نوآوری یکی از محورهای اساسی تحقق اقتصاد مقاومتی و دانش بنیان مبحث حضور در عرصه رقابت‌ها و عرصه بین‌المللی در علم و فناوری است.

وی خاطر نشان کرد: ما نیازمند ایجاد فضایی هستیم تا بتوانیم ظرفیت‌های خود را عرضه کنیم و از عرصه بین‌المللی استفاده کنیم. ظرفیت‌های امروز ما از نظر علمی دارای وضعیت بسیار خوبی است.

معاون پژوهشی و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری افزود: جمعیت جوان و نسل جدید ما با جمعیتی حدود چهار و هشت دهم میلیون دانشجو و چیزی حدود صد هزار نفر هیات علمی و حدود 800 هزار نفر دانشیار تحصیلات تکمیلی ظرفیت بسیار بالایی است.

وی بیان کرد: آماری که در حوزه شرکت‌های دانش بنیان و پارک‌های علم و فناوری داریم نیز آمار قابل توجهی هست. در حال حاضر ما 38 پارک علم و فناوری، 167 مرکز رشد داریم. اینها ظرفیت داخلی است و ما قابلیت حضور بین الملی را نیز داریم که این حضور بین‌المللی می‌تواند منجر به نتیجه شود.

احمدی گفت: حدود چهار هزار شرکت در عرصه فناور کشور داریم. که تعداد شرکت‌های دانش بنیان از مرز 2300 شرکت بالاتر رفته است. این نکته نشان دهنده رویکرد نظام علمی کشور ما است که ما چگونه بتوانیم از این ظرفیت علمی خوب کشور استفاده کنیم. از نظر تولید مقاله رتبه اول در منطقه و رتبه 16 در دنیا را داریم.

وی ادامه داد: در زمینه نانو و رشته‌هایی چون مهندسی شیمی و برخی رشته‌های های‌تک رتبه‌های تک رقمی در دنیا کسب کرده‌ایم. بنابر این جایگاه علمی قابل قبولی را دارا هستیم. اما خلا ها و چالش‌ها چیست؟

معاون پژوهشی و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری نخستین چالش را عدم حضور فعال در صحنه بین‌المللی و شبکه‌هایی که بتوان نوآوری و فناوری را جهش دهد دانست و گفت: البته این نکته ناشی از فضای تحریم بود که ما در دوره‌ای داشتیم و خوشبختانه با فضای جدید این موضوع در حال مرتفع شدن است. این نشست نیز از جمله همین نشانه‌ها است.

وی بیان کرد: خوشبختانه زمینه‌های تفاهم نامه‌های قوی و موثری فراهم شده است. حضور ما در توسعه فناوری در کشورهای منطقه نیز قابل توجه است. مرکز توسعه فناوری یونسکو نیز در اصفهان برای دور دوم تمدید شد. این نکته نشان می‌دهد توانمندی ما در منطقه قابل قبول است که می‌توانیم در فناوری حضور فعال داشته باشیم.

احمدی افزود: البته همچنان این چالش وجود دارد که بتوانیم از تجربیات فناوری و نوآوری استفاده کنیم و هم در مناطق مختلف حضور فعال داشته باشیم. همینطور شرکت‌های بزرگ بین المللی بتوانند ضریب اطمینان بالایی را داشته باشند تا پارک‌ها و دفاتر توسعه علم و فناوری  در ایران ایجاد کنند.

وی ادامه داد: امیدواریم با کمک دیپلماسی کشور این زمینه فعال شود که شرکت‌های بزرگ بین المللی دفاتر تحقیق و توسعه خود را در ایران بنا کنند و ارتباطات تجاری فراهم شود.

معاون پژوهشی و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری گفت: نشست‌هایی چون این نشست و شبکه‌های نوآوری و فناوری باید با رویکرد رشد در ایران، منطقه و جهانی فعال شود و زمینه برای شرکت‌های داخلی فراهم شود تا با استانداردها و شاخص‌های بین المللی عرض اندام داشته باشند.

وی بیان کرد: البته این کار شروع شده و صادرات محصول نسبتاً بالایی را در دو سال گذشته شاهد بوده‌ایم. امیدواریم این نشست هم کمک کند تا زمینه برای حضور فعال‌تر در صحنه‌های بین المللی و شبکه‌های علمی و فناوری منطقه و دنیا فراهم شود.

در ادامه این نشست، بهزاد سلطانی رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی نیز گفت:  20 سال پیش دانشگاه‌ها حرمت مفید و جدی‌ای صورت دادند. حدود 15 سال پیش ارتباط دانشگاه با صنعت مطرح شد و موجی در این راستا راه افتاد. البته به نظر من همچنان به طوری که باید موفق نبوده است.

وی بیان کرد: امروزه بحث شرکت‌های دانشگاهی در وزارت علوم تعریف شده است. توجه به دانشگاه‌های نوع 3 و دانشگاه‌های کارآفرین مهم است که وزارت علوم در این راستا دستور العمل نوشته است.

سلطانی افزود: 10 سال پیش شرکت‌های کوچک دانشگاهی به حرکت افتاد و امروز روند فکری‌ای که از پنج سال کذشته تا امروز ترویج می‌شود امیدوار کننده است تا به خوبی  تاثیرگذار و مثبت باشد. اما اگر از این موج حفاظت نکنیم مانند برخی موج‌های دیگر به زوال کشیده می‌شود.

وی تاکید کرد:  نباید بخش دولتی از بخش خصوصی دانش بنیان بهره گیرد. باید جلوی این اتفاق گرفته شود. چرا که اگر برای هر یک از این شرکت‌های دانش بنیان در کشور مشکلی ایجاد شود موجی بر علیه این موضوع اتفاق می افتد که کل قانون و این حمایت‌ها زیر سؤال می‌رود.

رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی افزود: این اتفاق باعث می‌شود فرصت بزرگی که قانون، کشور و دولت برای ما گذاشته است از بین برود. در حالی که برعکس این حرکت می‌توان به صورت مثبت جلو رفت.

وی بیان کرد: موج بزرگی ز دو سال پیش آغاز شد و ما نزدیک به هزار شرکت را بررسی کرده و تزریق مالی کردیم در حوزه دانش بنیان که معتقد هستیم در دو سه سال آینده تأثیر به سزایی خواهند داشت.

سلطانی این حرکت را به عنوان آغاز نام برد و گفت: باید چنین حرکت‌هایی در جهت توسعه فناوری در چند سال آینده ایجاد شود. چرا که برای توسعه فناوری به انباشت دانش فنی، دانش هویتی و غیره نیاز است تا توسعه فناوری به صورت جدی حرکت کند. البته در این زمینه بنگاه‌های بزرگ نقش دارند و هنوز در کشور به این زمینه توجه کافی نشده است.

همچنین در این جلسه Professor Oliver Yu از آمریکا در راستای نوآوری‌های اجتماعی و  Joseph Sifakisدر زمینه آموزه‌های ایجاد و راه‌اندازی شبکه‌های نوآوری در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات توضیحاتی ارائه کردند.

دومین روز دومین نشست شبکه سازی و نوآوری فردا 5 خردادماه در اینوتکس 2016 برگزار می شود.

پنجمین نمایشگاه فناوری و نوآوری (اینوتکس 2016) به همت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و توسط پارک فناوری پردیس معاونت علمی، 2 تا 5 خردادماه در سالن خلیج فارس نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار می شود.